2003-04-15 16:59:48

OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA ŚRODOWISKA

Prawidłowa realizacja polityki ekorozwoju wiąże się z pełnym respektowaniem zasad ochrony środowiska oraz optymalnym wykorzystaniem jego zasobów. W świetle tego środowisko przyrodnicze jest podstawową determinantą gospodarczej działalności człowieka oraz staje się głównym wyznacznikiem kierunków rozwoju ekonomicznego i społecznego.

W związku z tym uwarunkowania przyrodnicze gminy, rozumiane jako zespół czynników naturalnych z udziałem elementów antropogenicznych, wymagają jednoznacznej identyfikacji. Ich znajomość daje podstawę do określenia optymalnych rozwiązań gospodarczych oraz kształtowanie prawidłowych struktur przyrodniczo-przestrzennych. Szeroko rozumiane zasoby środowiska, występujące konflikty, bariery i zagrożenia, stanowią bazę umożliwiającą rozpoznanie istniejących problemów oraz zjawisk rzutujących na możliwości rozwoju gminy.

ZASOBY ŚRODOWISKA

Podstawowym zasobem decydującym o gospodarczym sposobie wykorzystania przestrzeni przyrodniczej gminy, są gleby. Ich geneza jest związana z utworami najmłodszymi obejmującymi okres plejstoceński i holocen.
Podłoże, na którym wytworzyły się gleby, stanowią utwory związane z bezodpływowymi równinami zastoiskowymi. W dominującej części są to czarne ziemie, zalegające dużymi płatami na przeważającej części obszaru gminy. Znaczną powierzchnię zajmują również gleby płowe, związane genetycznie z podłożem gliniastym. Zarówno czarne ziemie jak i gleby płowe tworzą kompleksy o najwyższych klasach bonitacyjnych (I-IVb) i najbardziej przydatne do produkcji rolnej. Są zasobne w próchnicę i liczne składniki mineralne. Ogółem wspomniane typy gleb zajmują powierzchnię 9.318 ha, co stanowi 76% obszaru gminy.
Zasadnicze rysy rzeźby powierzchni zostały ukształtowane w okresie glacjalym.
W przeważającej części obszar gminy zajmuje płaska równina wód zastoiskowych. Niewielkie ożywienie w orografii terenu wprowadzają formy negatywne wykształcone w postaci rynny (doliny) Kanału Bachorze oraz ciągu różnopowierzchniowych zagłębień występujących na odcinku pomiędzy Osięcinami, a Szalonkami. Lokalnie, zwłaszcza w południowo-wschodniej części gminy występują niewielkie pagórki, tworzące charakterystyczne płaskie piaszczyste czapy, zalegające na glinach morenowych.
Na obszarze gminy Osięciny brak jest udokumentowanych i znaczących złóż surowców naturalnych. Można jedynie wspomnieć o zasobach węgla brunatnego, którego złoża nie są jeszcze dokładnie określone. Biorąc pod uwagę rolniczą funkcję gminy oraz występowanie na przeważającej części jej obszaru gleb o najwyższych klasach bonitacyjnych, trudno przypuszczać aby eksploatacja węgla brunatnego była kiedykolwiek możliwa.
W związku z tym, bez względu na to jaka jest wielkość złóż węgla, należy jego zasoby traktować jako walor nieużyteczny.
Cechą charakterystyczną systemu hydrograficznego gminy jest ubóstwo wód powierzchniowych. Głównym ciekiem jest Kanał Głuszyński odwadniający centralną i południową część gminy. Północne fragmenty, leżące w obrębie dorzecza Odry, odwadniane są przez Kanał Bachorze.
Brak jest większych zbiorników wód otwartych. Niewiele jest również stawów i oczek wodnych. Ogółem wody powierzchniowe zajmują powierzchnię 9 ha, co daje bardzo niski wskaźnik jeziorności wynoszący 0,07% obszaru gminy.
W zasobach wód podziemnych pierwszy poziom tworzą wody gruntowe o charakterze wierzchówkowym, występujące na głębokości 2-4m p.p.t. Charakteryzują się one dużymi wahaniami poziomu zwierciadła oraz okresowym zanikaniem.
Wody niższych poziomów związane są głównie z czwartorzędowym podłożem i charakteryzują się stosunkowo dużą zasobnością wynoszącą 293 m3/h. Pozwala to na pełne zaspokojenie potrzeb konsumpcyjnych ludności zamieszkującej gminę oraz zachowanie rezerwy wynoszącej ca 130 m3/h.
Podstawowym czynnikiem klimatycznym, warunkującym egzystencję przyrody ożywionej oraz rolnicze wykorzystanie omawianego obszaru, są opady. Gmina Osięciny położona jest w strefie charakteryzującej się niskimi opadami. Roczna ich suma mieści się w przedziale 450-500 mm. W okresie wegetacyjnym wynosi odpowiednio 340- 360 mm. Jest to ilość zdecydowanie za niska, aby można było w pełni wykorzystać urodzajność gleb. Brakuje bowiem ca 150 mm. opadu. Występujący deficyt opadów jest również przyczyną bardzo małego odpływu z obszaru gminy. Wskaźnik rocznego odpływu waha się w granicach 0-2 l/sek/km2 i należy do najniższych w kraju.
Innym niekorzystnym zjawiskiem klimatycznym występującym na obszarze gminy są wiatry. Brak naturalnych przeszkód w postaci rzeźby terenu, lasów itp., sprzyja swobodnym ruchom mas powietrza, silne wiatry często pojawiają się w okresie wiosennym. Towarzyszy im z reguły zjawisko erozji eolicznej, powodujące wywiewanie najwartościowszych cząstek glebowych. Oczywiście przyspieszeniu ulega również proces parowania, prowadząc do nadmiernego częsta przesuszenia gleby.

Informacje o artykule

Autor:
Zredagował(a):
Data powstania:	15.04.2003 15:59
Data ostatniej modyfikacji:	13.12.2004 10:28
Liczba wyświetleń:	901

Artykuły archiwalne

Lp.	Tytuł	Data modyfikacji	Zredagował